RYCERSTWO


   Zacznijmy od tego, kim w³aœciwie by³ rycerz…

   Rycerstwo to warstwa spo³eczna sk³adaj¹ca siê z konnych wojowników, która stworzy³a swoisty sposób ¿ycia, postêpowania, etykê.

   Rycerstwo kszta³towa³o siê od VIII-IX wieku w pañstwie frankijskim, a nastêpnie zachodniofrankijskim epoki Karolingow, gdzie znacznie wzrasta³o znaczenie konnicy w prowadzeniu wojen. Na miejsce pospolitego ruszenia wolnych mê¿czyzn walcz¹cych w lekkim uzbrojeniu i pieszo pojawili siê, mo¿na rzec, zawodowi wojownicy ciê¿kozbrojni, walcz¹cy konno. Nie mo¿na jednak okreœliæ ich tylko mianem wojowników. Czym wiec ró¿ni³ siê wojownik od rycerza?? Inna “umys³owoœæ”, stworzyli bowiem w³asny sposób postêpowania. Pomimo, i¿ nie ró¿ni³ ich sposób walki, o tyle cele walki by³y zupe³nie odmienne. Dla rycerzy, zgodnie z etosem, wa¿ne by³y zasady: ochrona swojego pana, ochrona religii, honor, szczodroœæ…

   Wyposa¿enie rycerzy i ich przygotowanie do “rzemios³a” wymaga³o sta³ych, doœæ du¿ych dochodów. Co mog³o zapewniæ owe dochody? Ziemia, posiadanie ziemi. Uzyskaæ ja mo¿na by³o poprzez wejœcie w zale¿noœci feudalne-ziemia by³a wynagrodzeniem za obowi¹zek s³u¿by wojskowej pod rozkazami seniora.

   Stopniowo ciê¿kozbrojna jazda pod rozkazami seniora rozpowszechnia³a siê I w innych krajach.

   Gdy w 930 r. Radgar I zjednoczy³ Scholie to w³aœnie rycerstwo odegra³o w tym wa¿na rolê. Wprawdzie w okresie panowanie Radgara III wprowadzono sta³e wojsko z³o¿one z wolnych ch³opów, którym wyp³acano ¿o³d [1], niemniej jednak rycerstwo nadal odgrywa³o kluczowa role.

   W X-XII wieku ustala³y siê obyczaje rycerskie-pasowanie na rycerza chocia¿by, jego atrybuty-ostrogi, miecz z pasem oraz wzorce rycerza idealnego-czyli tzw. etos rycerski.

   Na prze³omie XII I XIII wieku rozpocz¹³ siê proces zamykania siê stanowego rycerstwa, co oznacza³o nadanie mu charakteru dziedzicznego.

   Z³oty okres rycerstwa scholijskiego przypada na XIII wiek, po przezwyciê¿eniu kryzysu gospodarczego, politycznego i po zwyciêstwie w bitwie pod Liceas przez króla Abogarda. W tym w³aœnie czasie wp³ywy rycerstwa na spo³eczeñstwo, gospodarkê, politykê by³y najwiêksze.

   Od polowy XIII wieku znaczenie rycerstwa powoli zaczyna³o siê zmniejszaæ. Królowie Scholii zaczêli powo³ywaæ do walki ¿o³nierzy najemnych, czyli jak pisze Pan Jerzy Golowanow - “zawierano kontrakt z dowódc¹ oddzia³u, który dostarcza³ ¿o³nierzy wraz z wyposa¿eniem” [2].

   Ca³kowity upadek znaczenia rycerstwa jako si³ zbrojnych datuje siê na 1382 rok, czyli od bitwy pod Tauria. Rycerze od tamtego czasu przestali siê liczyæ jako si³y militarne, natomiast ich rola spo³eczna i kulturowa wci¹¿ wzrasta³a. Wzorce rycerskie kultywowano, organizowano turnieje, zak³adano zakony orderowe.



[1]  http://www.icpnet.pl/~wcwi/kus/wydzialy/historia/wyklad_historia_rycerstwo.htm

[2]  http://www.icpnet.pl/~wcwi/kus/wydzialy/historia/wyklad_historia_rycerstwo.htm

   

Kasia van Derjick